BIEDNE ISTOTY, ALASDAIR GRAY

 

Akcja rozgrywa się w  XIX wieku w Glasgow, gdzie poznajemy dziwacznego doktora Godwina Baxtera. Dziwacznego jak na czasy, w których przyszło mu żyć. Jest to człowiek, który dla wyższych warstw społecznych jawi się jako postać o nieprzyjemnej aparycji, skrzekliwym, wysokim głosie i niezwykłych poglądach. Mimo iż jest wybitnym lekarzem, swoją osobą nie wpasowuje się do wyższego towarzystwa. Postanawia więc kontynuować dzieło swojego ojca i zaczyna zajmować się eksperymentami medycznymi. Tym sposobem przywraca życie młodej kobiecie, która popełniła samobójstwo przez utopienie. Chcąc ją wskrzesić, wkłada w jej czaszkę mózg jej własnego dziecka, z którym była w dziewiątym miesiącu ciąży … . Tak powstaje Bella - piękna kobieta o mózgu noworodka. Fizycznie dojrzała -mentalnie dziecko, Bella musi uczy się wszystkiego od początku. Rozwija się jednak nadspodziewanie szybko i wkrótce wyrusza z Baxterem (nazywanym przez nią Bozią) w podróż dookoła świata. Wcześniej jeszcze zawiera znajomość z McCandlessem, kolegą Baxtera. Ten jest nią oczarowany i pragnie się z nią ożenić. Kobieta każe mu na siebie jednak długo czekać. Po powrocie z podróży, Bella ucieka z innym mężczyzną i znów podróżuje. O jej losach dowiadujemy się z listów, jakie oboje zbiedzy przysyłają. Wyłania się z nich obraz nietuzinkowej kobiety: poza tym, że Bella jest nimfomanką, bohaterka jest bardzo bystrą, empatyczną i niezależną kobietą. W jej listach dostajemy świeże spojrzenie i krytykę społeczeństwa końca XIX wieku. Przejawia się to w nienachalnym, mądrym feminizującym podejściu do nierówności płci, obnażaniu kolonializmu czy gnębieniu najbiedniejszych. Mimo albo dzięki temu, że  Bella ma mózg małego dziecka, potrafi spojrzeć na wszystkie problemy bez wyuczonych zasad i narzuconych zachowań, co sprawia, że jej poglądy są obiektywne, sprawiedliwe, a nawet trochę szalone jak na owe czasy.

I cóż, wkrótce bohaterka wraca do Glasgow i planuje ślub z MCandelssem (zwanym przez nią z kolei Kundelkiem). Kiedy już prawie przysięgają sobie miłość, nieoczekiwani goście, przerywają ślubną ceremonię nowiną, że Bella jest już czyjąś żoną… .

Zawiłe? To dopiero początek! Kiedy już będzie wydawało Wam się, że wszystko odgadliście, następuje plot twist i wszystko przedstawia się inaczej.

Bardzo dobra pozycja. Może zniechęcić niektórych nierówna forma powieści: raz jest to dziennikowa opowieść, później są listy z podróży, list do potomnych, na końcu książki zaś znajdują się źródła niektórych miejsc i zjawisk zawartych w akcji. Nie zniechęcajcie się i czytajcie do końca, bo naprawdę warto.